Positieve gezondheid: van systeem- naar mensgericht werken

Het gedachtengoed van positieve gezondheid heeft de laatste jaren veel aandacht gekregen en terecht! Een betekenisvol en zinvol leven staat centraal bij positieve gezondheid. Er wordt aan mensen gevraagd wat zij zélf het liefst willen veranderen. Je spreekt daarmee hun bron van veerkracht aan. Het accent ligt dus niet op de ziekte of de aandoening maar juist op wat je nog wel zelf kan. Machteld Huber heeft het concept uitgewerkt in zes dimensies van gezondheid. Het ondertussen voor velen bekende spinnenweb van positieve gezondheid.

Binnen het spinnenweb kun je in kaart brengen hoe je zelf je gezondheid ervaart op de verschillende dimensies. Hiervoor beantwoord je diverse vragen die je bespreekt met anderen, zoals je zorgverlener. Dit geeft zelfinzicht, zelfverantwoordelijkheid en ambities over zaken die je wil gaan aanpakken zodat je een fijner en prettiger leven krijgt. Door op deze wijzen te werken steek je in op een veel breder perspectief dan alleen het medische vlak.

Ook zorgt deze werkwijze ervoor dat de regie en de verantwoordelijkheid voor het dagelijkse functioneren niet wordt overgenomen door de zorgverlener, maar bij de persoon zelf blijft liggen. In het traditionele zorg denken is de valkuil groot om als zorgverlener te bepalen wat goed is voor de mens. Kortom we stellen ons te afhankelijk op van de zorgverleners.

Het model van positieve gezondheidszorg draagt ertoe bij dat we minder in systemen, protocollen of procedures denken en handelen: we zetten juist de mens met zijn mogelijkheden weer centraal.

Teamfunctioneren

Samenwerking binnen teams in de zorg is een belangrijke succesfactor voor goede zorg en begeleiding van mensen. Het maakt gewenste veranderingen gemakkelijker realiseerbaar en draagt bij aan de betrokkenheid en motivatie van iedereen. Dit allemaal met als uiteindelijk doel een goede ondersteuning en begeleiding te geven aan de zorgvragers.

In een eerder blog heb ik uitgebreid stilgestaan bij succesvolle zelf- of samenorganiserende teams. Gezamenlijke doelen stellen, verantwoordelijkheid nemen, taken verdelen, met elkaar overleggen en elkaar aanspreken op, zijn enkele belangrijker aspecten voor succesvolle, functionerende teams. Goed functionerende teams kennen de mogelijkheden en kwaliteiten van hun collega’s, weten wie waar goed in is en delen deze ervaringen ook met elkaar om samen het maximale te doen voor hun cliënten of patiënten.

In het traditionele hiërarchische managementdenken bepaalt de leidinggevende wat goed is voor het team en de medewerkers. Bij goed functionerende teams stellen teamleden zich niet afhankelijk op van hun leidinggevende of teamcoach, maar ze pakken samen de regie om zinvol en betekenisvol hun werk in te vullen.

Samenhang tussen team functioneren en positieve gezondheid

Mijn tip is: doorloop voor jezelf het spinnenweb met de eventueel bijbehorende vragen. Doe dit zowel voor jezelf als voor je cliënten. Bespreek dit met je collega’s in je zorgteam. Wat betreft je eigen spinnenweb geeft dit voor jezelf inzicht op je inzetbaarheid voor het team. Als je de resultaten met elkaar gaat bespreken zie je ook wat de mogelijkheden en krachten van je collega’s zijn. Zo kun je met elkaar het werk beter verdelen en snap je ook beter wat de inzetbaarheid van je collega’s is.

Pak dus zelf de regie over je eigen gezondheid en trek dit ook door naar je werk, neem je verantwoordelijkheid en de regie in je eigen team!