VAN GORCUM // Op dit moment kennen we twee hoofdbesturingsconcepten in de zorg: op het uiterste van een continuüm te weten het positionele model en het transactionele model. Ons inziens zijn beide modellen niet zaligmakend en kan er of voor de een of ander gekozen worden. Deze keuze is afhankelijk van factoren als type werk, taakvolwassenheid van de medewerkers, de mogelijkheid tot standaardisatie en de plaats in de levenscyclus. Soms worden beide modellen gebruikt in een organisatie.
Er is wel een duidelijke verschuiving te zien naar het transactionele besturingsmodel. Deze nieuwe vorm van besturen maakt het voor organisaties, kort door de bocht gezegd, makkelijk om in te kunnen spelen op de eisen van de markt.
Transactioneel besturingsmodel
Twee zaken van waar je op moet letten bij besturen gestoeld op dit transactionele model, lichten we hier kort toe: intellectueel leiderschap en het bevorderen van de bevlogenheid van vakmensen.
Een goed voorbeeld van intellectueel leiderschap is het volgende. Vakmensen voelen zich aangesproken door de passie voor hun vak. Hier moet je als organisatie op inspelen. Geef zelf het voorbeeld door discussie op allerlei vakgebieden aan te zwengelen. Hiermee boei en bind je medewerkers en zorg je er daarnaast voor dat hun vakgebied op peil blijft.
Het behouden en bevorderen van bevlogenheid voor kwaliteit, efficiëntie en effectiviteit van het werk is tevens van belang. Zowel voor de organisatie, als voor de medewerker zelf. Het is een uitdaging om de randvoorwaarden voor bevlogenheid te optimaliseren. Denk bijvoorbeeld aan randvoorwaarden als:
- Voorspelbaarheid van het gedrag van de organisatie;
- ontplooiingsmogelijkheden van de medewerker;
- mogelijkheid tot samenwerken met andere vakmensen.
Kijk actief naar hoe je deze randvoorwaarden kunt versterken en borgen in je organisatie.
Korte samenvatting:
- Intellectueel leiderschap en bevlogenheid zijn van cruciaal belang, als er sprake is van veranderende besturingsconcepten in je organisatie;
- Kijkend naar organisaties die meer en meer in netwerken gaan werken hebben medewerkers behoefte aan intellectueel leiderschap. Zorg dat je dat blijft bieden;
- Intellectueel leiderschap stimuleert bevlogenheid en komt ten goede aan de organisatie en de medewerker zelf;
- Een organisatie moet ervoor zorgen dat de randvoorwaarden voor bevlogenheid optimaal en geborgd zijn.
Dit blog is gebaseerd op het boek ‘Andere tijden, flexibel organiseren’. Geschreven door Denktank GGZ 2020 en het platform Koplopers in de Zorg. Het boek geeft antwoorden op vragen die te maken hebben met de veranderingen waar de zorg anno nu en in de nabije toekomst mee te maken heeft.
