Wist je dat zorgprofessionals met gemiddeld zeventien verschillende digitale applicaties moeten werken? Zorgprofessionals kiezen voor het werken met mensen, techniek is vaak niet echt hun ding. Vaak zien ze het nut van digitaal niet in, maar voelt het als een verplicht nummer.

Digitale vaardigheden zijn geen vast onderdeel van de opleiding, zitten meestal nog onvoldoende in het inwerkprogramma en er wordt te weinig tijd besteed aan de adoptie van nieuwe digitale applicaties. Eén op de tien zorgprofessionals is digibeet en er zijn 1,3 miljoen laaggeletterden in Nederland. Hoeveel daarvan zouden er in de zorg werken als we weten dat 1 op de 7 van alle Nederlanders in de zorg werkt? En wat is het effect van moeilijk kunnen lezen en schrijven op het werken met computers?

Zorgprofessionals verlaten de zorg omdat ze het achtste zorgplansysteem uit hun carrière onder de knie moeten gaan krijgen en al in paniek raken bij de gedachte. Medewerkers raken overspannen omdat ze door de applicaties het bos niet meer zien en stress en angst ervaren. Er is een arbeidsmarkttekort en de werkdruk is gigantisch. En dan zeventien applicaties gebruiken, waarvoor je meestal ook nog apart moet inloggen? Pittige klus!

Digitaal werken en zorgtechnologie

Voor een masterclass die ik gaf in de eHealthweek ging ik op onderzoek uit en ging ik in gesprek met professionals, managers, en ict-ers. Ik maakte een splitsing tussen het werken met zorgtechnologie en het digitale werken.

  • Digitaal werken
    Het gebruik van digitale ondersteuning (apparatuur en data) bij het monitoren, uitvoeren en begeleiden van administratieve taken en processen binnen de organisatie (roosters, ECD, eHRM, apps) voor en door medewerkers.’
  • Zorgtechnologie
    Technologie om de kwaliteit van zorg te verbeteren voor medewerkers en cliënten. Producten, apps, websites, devices zoals smartphone en tablet.’

De drempels

Wat gaat er naar mijn mening vaak mis bij deze twee onderwerpen?

  • Medewerkers hebben, krijgen of nemen geen tijd om nieuwe dingen onder de knie te krijgen.
  • Het is vaak nog mogelijk de digitalisering te omzeilen, soms dankzij een behulpzame collega.
  • Mensen gebruiken vooral wat ze direct nodig hebben, ze zijn weinig exploratief naar extra mogelijkheden.
  • Applicaties zijn weinig intuïtief en plurifom.
  • Applicaties kennen elk een aparte inlog.
  • Mensen die de zorg kiezen zijn vaak niet zo van de techniek, zijn voorzichtig.
  • Medewerkers zien het nut niet altijd in van ‘digitaal’, het voelt als een verplicht nummer.
  • Het zit niet in de basisopleiding of inwerkprogramma van de zorgprofessional.
  • De techniek doet niet wat het zou moeten doen (niet met gebruiker zelf ontwikkeld).
  • Techniek hapert, stoort, werkt niet, Wifi te zwak.
  • Er is een gebrek aan basisvaardigheden om nieuwe applicaties te leren (1,9 miljoen digibeten in Nederland*).
  • Er is weerstand, schaamte, onzekerheid en angst om fouten te maken.
  • Digitale competenties staan niet in het functieprofiel, en niet in de beoordelingssystematiek.
  • Mensen zeggen dat ze handig zijn in Office, maar er wordt niet getoetst of ze niet alleen de basis van de basis kennen.
  • Er is weinig tot geen voorbeeldgedrag van leidinggevenden.
  • Er is te weinig tijd voor implementatie en uitleg nieuwe applicaties.
  • Er is een overlap met laaggeletterdheid medewerker (1,3 miljoen Nederlanders*).
* Bron: Rapport Oefenen.nl 2017

Voorwaarden om met de twee onderwerpen aan de slag te kunnen gaan rubriceerde ik als volgt:
1             Software, hardware, materialen en middelen
2             Kennis en vaardigheden
3             Visie
4             Draagvlak & commitment
5             Inbedding in de organisatie
6             Een heldere doelstelling

Hoe krijg je die digitale drempels omlaag?

Ik ontwikkelde een zelfscan op basis van voorwaarden, waar naar mijn mening én die van de geïnterviewden, aan voldaan moet zijn om met technologie en digitalisering aan de slag te gaan. Een zelfscan waar organisaties of afdelingen zichzelf op kunnen beoordelen. Geen wetenschappelijk onderzoek, maar een vragenlijst die inzicht geeft in wat goed gaat en wat beter kan. Ik testte de zelfscan met de groep deelnemers aan de masterclass. Ze gingen driftig aan de slag en waren enthousiast over de inzichten. Een manager ICT zei: ‘Ik ga deze lijst met mijn team invullen en gebruiken voor een verbeterplan!’

Wat ga jij verbeteren?

Ik deel deze lijst zodat andere organisaties zichzelf ook kunnen evalueren. Digitalisering is voorwaardelijk voor een goede kwaliteit van zorg en onmisbaar in de zorg van de toekomst. Maak ook een verbeterplan en ga aan de slag. Je kunt de Zelfscan Drempels digitaal werken hier downloaden, ouderwets printen en met je rekenmachine je score berekenen. Succes!

Feedback
Heb je feedback? Mis je zaken die invloed hebben? Reageer dan hieronder, zo maken we samen een dynamische lijst!

Gepubliceerd door Suzanne Verheijden

Suzanne is innovatiemanager bij 's Heeren Loo en oprichter van Buro StrakZ. Daarmee biedt ze samen met een team van deskundige freelancers verschillende diensten aan zorgorganisaties en zorgprofessionals met één doel: medewerkers klaarstomen voor de toekomst!

Helemaal (niet) mee eens of heb je een vraag? Laat een reactie achter: