Meer van hetzelfde kan niet. Er is een brede maatschappelijke discussie nodig over welke maatregelen acceptabel zijn om de ouderenzorg uitvoerbaar te houden. Dat stelde Actiz in januari.
Wanneer gekeken wordt naar verpleeghuizen, ligt de kwaliteitsnorm op een niveau dat het zowel financieel als qua personeelsbezetting volgens Actiz niet is vol te houden wanneer de vergrijzing toeslaat. Hoewel er sinds 2018 ruim 23.000 nieuwe medewerkers zijn bijgekomen in verpleeghuizen, lopen wachttijden op met meer dan 500 mensen per maand.
Vilans, het kenniscentrum voor langdurende zorg, geeft aan dat het probleem dat ontstaat door de vergrijzing en de krapte op de arbeidsmarkt, alleen op te lossen is als de vraag naar het verpleeghuis wordt voorkomen. Dan gaat het om nieuwe vormen van wonen, preventie, ingrijpen bij risicovolle situaties en digitale oplossingen.
Het is duidelijk dat innovatie in de ouderenzorg nodig is. Om de zorg betaalbaar en kwalitatief goed te houden, is vergaande inzet van technologie noodzakelijk. Cruciaal zijn wijkverpleegkundigen met competenties op het gebied van zorgtechnologie. PlatformVmZ creërt voor wijkverpleegkundigen een digitale werkomgeving. Om aan cliënten in de thuissituatie de juiste mogelijkheden te kunnen aanbieden en juist te adviseren, heeft de verpleegkundige inzicht nodig in de mogelijkheden die de technologie biedt.
Daarbij loont het uiteraard naar voorbeelden in het buitenland te kijken. In dit blog: Singapore en Estland.
In Singapore bestaat het project SHINESeniors dat tot doel heeft om ouderen zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen: ‘ageing-in-place’. Daarbij wordt niet alleen ingezet op zorgtechnologie maar ook op kennis van de psychologie van het ouder worden. Hierbij wordt technologie ingezet om inactiviteit te monitoren, medicatieveiligheid te bevorderen, alarmering te activeren en vrijwilligers te betrekken bij het zorgproces. Binnen de appartementen van CuraeVitel Balie wordt eveneens sensortechnologie gebruikt.
Door sensortechnologie kan de fysieke omgeving (luchtkwaliteit, geluidsniveau, etc.) en het leefpatroon van senioren (mobiliteit, medicijngebruikt, etc.) in beeld gebracht worden. Afwijkingen in het dagelijkse patroon van ouderen kan op een niet opdringerige manier op afstand inzichtelijk worden gemaakt. Afhankelijk van de aard van de afwijking kunnen dan interventies plaatsvinden.
Op deze wijze biedt technologie ouderen ondersteuning voor zelfredzaamheid. Het gebruik van technologie kan screening en diagnostiek verbeteren doordat de oudere over meer zelfinzicht beschikt. Daarnaast verbetert technologie het bepalen van de gezondheidstoestand van ouderen: de informatie richting zorgprofessionals is gebaseerd op het eigen profiel van een cliënt.
Estland geldt met 1,3 miljoen ‘digitale burgers’ als hét voorbeeld van een volledig digitale samenleving waar internet een grondrecht is en alle onlinediensten zijn aangesloten op één overheidsportaal. In Estland zijn de ziekenhuizen sinds 2008, verplicht om digitaal de patiënten te informeren. De patiënt bepaalt of de artsen alles of een gedeelte van hun digitaal patiëntendossier mogen inzien. Het e-patiëntenportaal (Health Information System) beheert ongeveer 95% van de data die door ziekenhuizen worden gegenereerd.
De kunst is om zorgtechnologie onderdeel te maken van de zorgpraktijk en de professionals te betrekken bij de innovatiekracht die dat oplevert.
Tips:
- Problematiek van de ouderenzorg vergt nieuwe benaderingen waarin zorgtechnologie en digitalisering een belangrijke rol spelen.
- Innovatie werkt alleen als het een integraal onderdeel uitmaakt van de zorgpraktijk.
