De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) heeft het eerste van drie deelrapporten van haar onderzoek naar de aanpak van de coronacrisis gepresenteerd. Doel is om lessen te trekken voor eventuele toekomstige pandemieën.
De OVV heeft gekeken naar de voorbereidingen op de pandemie en de getroffen maatregelen. Ook is onderzocht wat de effecten van de coronacrisis waren voor kwetsbare mensen, die bijvoorbeeld te maken kregen met het wegvallen van zorg of diensten. Medische handelingen en economische steunmaatregelen zijn niet door de OVV onderzocht.
Verpleeghuizen
Dit eerste deel van het onderzoek ‘Aanpak Coronacrisis’ gaat over de periode van maart tot september 2020. Bijzondere aandacht is er voor de gevolgen van de crisisaanpak voor de verpleeghuizen, zo meldt de OVV. De onderzoeksraad sprak van een “bijzonder onderzoek”, omdat het eerste deelrapport verschijnt terwijl de crisis nog niet is afgelopen.
Een brede maatschappelijke crisis
De coronapandemie heeft geleid tot een internationale, langdurige crisis. Wat begon als een gezondheidscrisis breidde zich in snel tempo uit tot een brede maatschappelijke crisis die zich op een dergelijke schaal niet eerder heeft voorgedaan in naoorlogs Nederland. Eind 2019 werd voor het eerst bericht over een virusuitbraak in China. Op 27 februari 2020 testte in Nederland voor de eerste keer een patiënt positief op het coronavirus.
Daarop begon de overheid de crisis te bestrijden, risico’s te beperken en nieuwe kennis te ontwikkelen; burgers moest tegelijkertijd leren omgaan met de realiteit van het virus en de gevolgen voor de samenleving.
Voorliggend deelrapport beschrijft en analyseert de crisisaanpak van de Nederlandse betrokken partijen. Het bestrijkt de voorbereiding op, en de aanpak van, de coronapandemie tot september 2020. Volgende deelrapporten gaan in op de periodes erna en behandelen de voor die periode kenmerkende gebeurtenissen, maatregelen en interventies.
Reconstrueren, begrijpen, en verklaren
Hoofddoelen van alle delen binnen het onderzoek zijn de gebeurtenissen en handelingen tijdens de coronacrisis reconstrueren; vervolgens begrijpen en waar mogelijk verklaren waarom het verliep zoals het verliep; om tot slot lessen te trekken voor de crisisaanpak in heden en toekomst. Een toekomst waarin soortgelijke of andersoortige langdurige crises met maatschappij-ontwrichtende gevolgen tot de mogelijkheden behoren.
De lessen uit het onderzoek geven handvatten om zowel de huidige coronacrisis als andere, toekomstige crises het hoofd te bieden. Daarnaast verricht de Onderzoeksraad dit onderzoek voor eenieder die meer inzicht wil in de Nederlandse aanpak van de coronacrisis. Die raakt immers iedereen. Dit rapport dient dan ook niet gelezen te worden als een finaal oordeel, noch als eindevaluatie van de crisisaanpak. Het biedt\ daarentegen wel inzichten in hoe de aanpak tijdens de eerste periode in Nederland verliep, en hoe besluitvormers, adviseurs en andere betrokkenen daarvan kunnen leren voor de aanpak van de nog voortdurende coronacrisis en voor toekomstige crises.
Deel twee
Rond de zomer verwacht de OVV te komen met een tweede deelrapport, over de periode van september 2020 tot juli 2021. Dan wordt gekeken naar het vaccinatieprogramma en de coronamaatregelen uit deze periode: de mondkapjesplicht, de scholensluiting en de avondklok.
De OVV is ook begonnen met een onderzoek over de periode na juli 2021. Wanneer dat rapport verschijnt, is nog niet bekend.
Bron en download
Lees meer op de website van de onderzoeksraad en/of download het rapport.
